Boğazlar üzerindeki haklarımız hangi antlaşma ile kısıtlandı?

1936'da imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye'nin boğazlardaki egemenlik hakları ile uluslararası geçiş serbestisi arasında denge kuran tarihî bir düzenlemedir. Barış, savaş ve olağanüstü durumlara ilişkin geçiş rejimleri, hem Türkiye'nin güvenlik ihtiyaçlarını hem de küresel ticaret ve siyasetin gerekliliklerini dikkate alır.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Boğazlar Üzerindeki Hakların Kısıtlanması: Montrö Boğazlar Sözleşmesi

Türkiye'nin boğazlar üzerindeki hakları, özellikle askeri ve ticari gemilerin geçiş kuralları bağlamında, 1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile düzenlenmiştir. Bu sözleşme, Türkiye'nin boğazlar üzerindeki egemenlik haklarını büyük ölçüde tanırken, aynı zamanda bazı kısıtlamalar getirmiştir. İşte bu sözleşmenin temel özellikleri ve getirdiği düzenlemeler:

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, 20 Temmuz 1936'da İsviçre'nin Montrö kentinde imzalanmış ve 9 Kasım 1936'da yürürlüğe girmiştir.
Bu sözleşme, Lozan Antlaşması'nın boğazlarla ilgili hükümlerini değiştirerek Türkiye'ye boğazlar üzerinde daha fazla kontrol hakkı vermiştir, ancak aynı zamanda uluslararası geçiş serbestisini koruyan kısıtlamalar içermektedir.
Sözleşme, boğazlardan geçişi barış zamanı, savaş zamanı ve Türkiye'nin kendini tehdit altında hissettiği durumlar olmak üzere üç kategoriye ayırmıştır.
Barış zamanında, ticaret gemilerine boğazlardan serbest geçiş hakkı tanınmıştır, ancak askeri gemiler için tonaj, sayı ve silah sınırlamaları getirilmiştir.
Savaş zamanında, Türkiye tarafsız ise ticaret gemileri serbestçe geçebilir, ancak savaşan devletlerin askeri gemileri için kısıtlamalar uygulanır. Türkiye savaşan taraf ise, geçişleri tamamen kontrol etme hakkına sahiptir.
Türkiye kendini savaş tehdidi altında hissettiğinde, askeri gemilerin geçişini kısıtlayabilir veya yasaklayabilir, bu da egemenlik haklarını güçlendiren bir maddedir.
Montrö Sözleşmesi, Karadeniz'e kıyısı olan ve olmayan devletlerin gemileri için farklı kurallar belirlemiştir; örneğin, Karadeniz'e kıyısı olmayan devletlerin savaş gemileri için daha katı sınırlamalar vardır.

Sonuç olarak, Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye'nin boğazlar üzerindeki haklarını düzenlerken, hem egemenlik haklarını güçlendirmiş hem de uluslararası dengeyi korumak adına belirli kısıtlamalar getirmiştir. Bu sözleşme, günümüzde hala geçerliliğini korumakta ve Türkiye'nin boğazlar politikasının temelini oluşturmaktadır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap