Boğaz iltihabı, boğazda iki tarafta bulunan tonsil veya bademcik olarak adlandırılan dokuların iltihaplanmasıdır. Anjin ya da tonsilit olarak da bilinir. Rahatsızlık akut, subakut ve kronik seyirli olabilir. Akut olan türü virüs ya da bakterilerle bulaşır. Subakut adı verilen türü actinomyces bakterisi nedeniyle oluşur. Bu türdeki iltihaplanmalar üç haftadan üç aylık süreye kadar etkili olur.
Kronik olan türler tedavi edilmediğinde, uzun dönem etkili olur.
Boğaz iltihabının belirtileri nedir?
Boğazda acı, ağrı ve yanmalarla kendini gösteren rahatsızlık, bazı hallerde kulaklarda ağrı ve boyun tutulmalarına neden olabilir. Hastalarda yutkunma zorlukları, ateş, ürperti, baş ağrısı ve ses değişimleri yapabilir. Boğazda kaygan, kırmızı ve şiş olan dokuların üzerinde beyaz, sarımsı kabuklanmalar görülür. Lenf dokularında şişmeler olabilir. Çocukluk dönemlerinde oldukça sık görülen bir rahatsızlıktır. Üç yaşından daha küçük olan çocuklarda, rahatsızlık çoğunlukla viral enfeksiyonlar sonucunda gelişir. Stretokok denilen mikrobun yaptığı iltihap, 5-10 yaş arası çocuklarda daha çok kış döneminde görülür. Özellikle aile üyeleri arasında oldukça bulaşıcı özelliği vardır.
Boğaz iltihabının teşhisi nasıl yapılır?
Hastalığa klinik olarak tanı konulmaktadır. Hastalarda boğaz ve bademcik bulguları belirgindir. Kesin teşhis koyabilmek için, boğaz kültürü yapılmaktadır. Hızlı teşhis yapılması gerektiğinde RADT uygulanıp, antijen tespiti yapılabilir.
Yapılacak kan sayımı hastalığın ipuçlarını gösterebilir.
Boğaz iltihabının tedavisi nedir?
İltihaplanmanın tedavisinde antibiyotikler oldukça iyi sonuçlar vermektedir. Uygulanacak 10 günlük bir ilaç tedavisi çoğunlukla iyileşmeyi sağlayacaktır. Sürekli olarak tekrarlayan iltihaplanmalarda, doktor bunun streptokok enfeksiyonu olduğunu belirlemek için boğaz kültürü yaptırabilir. Bunların sonunda kullanılacak antibiyotikler tedaviye olumlu olarak yansıyacaktır. Bu şekilde tedavi sağlanamazsa, cerrahi yöntemler uygulanarak bademciklerin alınması gerekebilir. Ameliyat kararı verilmesi için, aşağıdaki durumların oluşması gerekir;
- Hastanın solunumunu engelleyecek derecede bademciklerde büyüme olması halinde
- Hastada yutkunma sorunlarının oluşması halinde
- Hastada sıkça tekrarlayan boğaz ağrısının olması halinde
- Hastada sürekli olarak tekrarlayan boğaz iltihaplanması olması halinde
- İltihabın sinüzit, orta kulak iltihabı gibi komplikasyonlara sebep olması halinde bademciklerin ameliyatla alınma kararı verilir.
Bademcik ameliyatı genel anestezi altında yapılmaktadır. Ameliyat yaklaşık olarak 20-30 dakika sürmektedir. Hastada kesi yapılmadan, ağzın içinden özel aletlerle bademcikler alınır. Hastada solunum güçlüğü ya da kanama belirtisi olması halinde, yeniden ameliyata alınması gerekebilir. Hastanede 5-10 saat gözetim altında tutulan hastalar, herhangi bir sorun olmazsa taburcu edilirler. 3 yaşın altında olan hastalar için, bu süre bir gece olarak belirlenebilir.
