Boğazlarla ilgili hangi antlaşmalar önemlidir?

Tarih boyunca stratejik önemiyle dikkat çeken Boğazlar, uluslararası ilişkilerde belirleyici rol oynamış ve pek çok antlaşmaya konu olmuştur. Küçük Kaynarca’dan Montrö’ye uzanan bu süreç, hem bölgesel dengeleri hem de Türkiye’nin egemenlik haklarını şekillendiren hukuki metinleri beraberinde getirmiştir.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Boğazlarla İlgili Önemli Antlaşmalar

Boğazlar, tarih boyunca hem askeri hem de ticari açıdan büyük öneme sahip olmuştur. Özellikle İstanbul ve Çanakkale Boğazları, Karadeniz'i Akdeniz'e bağlayan stratejik su yolları olarak birçok antlaşmaya konu olmuştur. İşte bu antlaşmalardan en önemlileri:

Küçük Kaynarca Antlaşması (1774): Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında imzalanan bu antlaşma, Rus ticaret gemilerine Boğazlardan serbest geçiş hakkı tanıdı. Bu, Boğazlar üzerindeki Osmanlı kontrolünün zayıfladığının ilk işaretlerinden biriydi.
Hünkâr İskelesi Antlaşması (1833): Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında imzalanan bu antlaşma, Boğazları yabancı savaş gemilerine kapattı ve Rusya'ya önemli bir avantaj sağladı. Ancak, diğer Avrupa devletlerinin tepkisi nedeniyle kısa süreli oldu.
Londra Boğazlar Sözleşmesi (1841): Osmanlı İmparatorluğu, Rusya, Birleşik Krallık, Fransa, Avusturya ve Prusya arasında imzalandı. Bu sözleşme, Boğazların barış zamanında tüm yabancı savaş gemilerine kapalı olmasını öngörüyordu ve Osmanlı'nın Boğazlar üzerindeki egemenliğini uluslararası düzeyde tanıdı.
Montrö Boğazlar Sözleşmesi (1936): Günümüzde hala geçerli olan bu sözleşme, Türkiye'nin Boğazlar üzerindeki tam kontrolünü sağlamıştır. Lozan Antlaşması'nın Boğazlarla ilgili hükümlerini revize eden Montrö, Türkiye'ye Boğazları askerileştirme ve savaş zamanında geçişleri düzenleme hakkı verdi. Ayrıca, ticaret gemilerine serbest geçiş hakkı tanırken, savaş gemilerinin geçişini kısıtlayan hükümler getirdi.

Bu antlaşmalar, Boğazların uluslararası hukuktaki statüsünü şekillendirmiş ve Türkiye'nin egemenlik haklarını güçlendirmiştir. Montrö Sözleşmesi, özellikle Türkiye'nin güvenliği ve bölgesel dengeler açısından kritik bir rol oynamaya devam etmektedir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap